Snoekbaars uit de oven, heerlijk

Weet nog goed als klein ventje zat op de lagere school en al helemaal zot van vissen. We gingen op vakantie naar Markelo zal rond 1970 zijn geweest daar waar mijn vader en zijn broertje Klaas zijn opgevangen in het laatste jaar van de oorlog want in Baarn waar het gezin van zeven kinderen woonde was niets te vreten meer. Nog steeds is er kontakt met de familie aldaar maar toen altijd ieder jaar ging er een week van de vakantie af naar Markelo. Dat was feest en keek je naar uit. Een helemaal andere omgeving. Slapen in de del waar ’s winters de koeien stonden. Er werd dus een stuk afgezet met een zeil en hooi er in. Heerlijk slapen was dat in je slaapzak daar op. Wat een lol, vreugde en liefde daar.

Later na mijn diensttijd nog eens met Deborah Swenson uit Canada die over was in de winter geweest en deze foto gemaakt. Toen stonden dus de koeien wel op stal. Die wilde ik het Nederlandse Boerderij leven laten zien en ze vond dat fantastisch. Die was alleen maar groot, groter en weids gezien. We sliepen wel boven in huis met beneden dus de koeien. Fantastische ervaring was dat. Wat ik nu nog hoor is dat ze overal de koeien rook en die mooie kast met linnen goed dat in een patroon allemaal ingerolde rollen waren. Heb er nog ansichtkaarten van gemaakt want een beetje fotograaf bracht toentertijd zijn werk uit op drukwerk.

Maar we dwalen wel af zo. In mijn kindertijd was daar was Opa en Oma die alles op en om de boerderij runde. Wat een lieve vrouw was dat. Die had wat te stellen met die stadse kinderen. Speciaal werd er vlees bewaard het hele jaar door zonder vet randen voor die ene week, er stond een grote pan waar je in kon zwemmen met warm water altijd klaar voor gebruik op een vuur van houtblokken. En wij wilden dat vuurtje wel aan houden. Fikkie stoken en dan binnen voor ons heel apart. De kippen waren weken van de leg als we waren geweest. Hadden we ons kleine broertje weer eens er in opgesloten zodat die niet mee kon naar de plaatselijke markt. Met Gerrit en Hanna de leeftijd genoten van mijn ouders mee op de tractor ’s morgens en ’s middags koeien melken op het land en overdag “meehelpen” de varkens verzorgen. Het waren weken met een gouden randje. Ik was wat ouder dan de rest. De kinderen van Gerrit en Hannah waren wat jonger dan ik. Wim was in de leeftijd van mijn broertje Hans en zusje Dorien en Rina was in de leeftijd van mijn jongste zusje Hetty. Dus ging al een beetje mijn eigen gangetje en natuurlijk gingen mijn vis spulletjes altijd mee. Was daar een beekje in de buurt en op de fiets van Hannah er naar toe. Voorntjes vangen zoveel als je wilde. Om thuis te laten zien dat dat goed ging op een boterhammetje nam ik er een paar mee in de emmer. Zou ze wel in de sloot naast de boerderij weer los laten. Maar nee hoor. Oma stak het mes er in, schubte ze en gingen de pan in voor op brood. Ik was perplex en mijn vader zei toen ja jongen je bent op de boerderij dat gaat hier zo en dat zal ik nooit meer vergeten. Dat was de eerste keer dat ik zag dat je ze ook kon eten. In mijn directe omgeving viste niemand. Ja een Oom in Muiderberg maar dat was vanuit Dubbeldam waar we toen woonden een wereldreis. Later zou ik wel met em gaan vissen als ik bij mijn Oma zou logeren in Naarden. Die globetrotters verhuisde nog al eens want Opa handelde o.a. in huizen en dan vond die steeds een leuker huis om voor zich zelf te wonen. Zo ook een paar jaar aan het Kanaal de Naardervaart vanaf de naarder vesting richting IJmeer. Hoefde ik alleen maar over te steken en te gaan zitten tussen alle buurtjes. Meesten zaten te palingen voor de brood nodige kost, het was zomervakantie tijd dus de de tijd ervoor. Oma regelde dat Ome Jan zijn neefje maar eens mee moest nemen. Ik ving dan heel de week voorntjes op maat die werden dan na het werk op de Bank door mijn Oom opgehaald en in een bun gedaan aan de steiger waar het bootje lag. Vissen met de Match hengel op dikke voorns met em in de naarder vesting. Er ging een hele nieuwe wereld voor me open. Zag voor het eerst een hengel met molen van dicht bij en kreeg zomaar een aluminium insteek hengel van em. Wel even een oog er laten opzetten wat die was spoorloos verdwenen. En dan sparen voor een molentje door te werken zaterdags bij Goof de bakker van Bijl. Dat dan weer wel. Was zo trots als een aap en ik heb em nog staan. Zal die herinnering nooit weg kunnen doen. Of snoekbaarzen op het IJ-meer

Op dat IJmeer lagen diepe gaten door het zand afzuigen voor het opspuiten van Lelystad en Almere. Dat was het domein van vadertje glasoog. Je moest die taluds wel goed weten te vinden. Boven aan vast leggen met palen en dan je pen met aas laten afzakken naar beneden aan het talud. Niks geen dieptemeter of fishfinders. Water kennis en dat had die rakker Ome Jan wel. Die kende het water als zijn broekzak. Die woonde daar bijna vertelde Tante Wil dan die zich drie slage in het rond werkte in haar kapsalon. En menig keer werd er later op de dag in het café de kosten betaald door zo’n snoekbaars. Was normaal na het vissen naar je stamkroeg te gaan en je wilde avonturen te delen. Mooi verhaal is dat er andere vissers waren in dat café niets hadden gevangen maar zo vertelde ze dat er iets verderop wel iemand het snot voor de ogen ving. Oja zei mijn oom toen loop maar even mee en in zijn kofferbak lagen dan wat snoekvaarzen. Zou ik er wat van je kunnen overnemen dan kan ik tenminste thuis komen en zo ging dat dan. Die mannen ook vis en de rekening in de kroeg was weer betaald. Dat ging toen nog met levend aas en dobbers van halve meter zodat je het visje goed kon volgen als die tegen het talud omhoog zwom die ook weer een halve meter aan de haak zwom onder de dikke en vele loodhagels. Mijn Ome Jan was net aan het experimenteren met twister drie onder elkaar in verschillende kleuren en een loodje onder aan de lijn. Dat was de intrede van het kunstaas. Als we dan ’s morgens de straat uit liepen door de achtertuin van Freek de Jonge. Wist niet wie dat was maar dat werd me dan wel uitgelegd. Ik was al op het water met mijn hoofd als ventje. We liepen de straat uit zo de steiger op. Niks hekken iedereen kent iedereen. Het boten huisje hing vol met motortjes en je pakte je eigen er tussen uit. Tankje vullen en gaan. Vletje lag dan aan de steiger.

Visjes uit de bun die er hingen naast het botenhuisje meeste oude wastrommels en had je zelf niet dan was er altijd wel iemand die er teveel had. Dan kwam mijn vader me ’s middags ophalen en was er een levendige handel op de steiger. Ome jan lustte wel eens een andere vis bij zijn doperwtjes en peen en dan werd er geruild voor gerookte paling met de vishandelaren Volendam en Uitdam. Toen al wisten ze wat een delicatesse snoekbaars is. Van mijn vader hoorde ik dan later dat die rookie er weer meer gevangen had, of weer de grootste. Ja tijden veranderen maar herinneringen blijven. Nu gaat ik met de jeugd vissen en vaak vangt degene de mooiste die nog nooit heeft geviste en die je het aan het bijbrengen bent. Mooi is dat toch. Maar de tijden veranderen en de jonge garde gaat liever naar de supermarkt zijn tilapia halen en gooien alles terug in het lel. Het IJselmeer wordt leeg geviste en onze voorns worden gerookt als delicatesse in Rusland bij een borrel. Onze schaaldier producten gaan naar Frankrijk want die kwaliteit kan niet tippen aan onze temperatuur in de Noordzee en wij eten gekweekte vis vol met medicijnen uit Thailand, Zalm dito opgekweekt drie maal het uit eilandelijke gewicht aan vismeel want dat eten die vis zo uit ons delta gebied kan nooit goed zijn. Ik zeg alles met mate en gevarieerd. Want groente, fruit, melkproducten, vlees en vis is nu eenmaal besmet met van alles wat uit de lucht en grond komt. Wordt zo groot mogelijk ingekocht en door elkaar gegooid. Hoe kan het dat de ene mandarijn heerlijk zoet is en de volgende niet te vreten uit de zelfde batch..

Jawel ik eet zo nu en dan een visje die ik zelf heb gevangen. Soort jachtinstinct komt dan boven. En lol met vangen en lol aan de eet tafel. Zo’n snoekbaars is een heerlijke consumptie vis. Want we zijn verwent met eten en terecht hoor. Onze cultuur is zo uitgebreid geworden de laatste veertig jaar met allerlei eetculturen. Maar ik hoor mijn schoonvader nog zeggen dat ze met z’n allen in de flat in Rotterdam Zuid gingen vissen met een bootje op zondag de enigste vrije dag die men toen had. Alles werd meegenomen wat zich vergiste in dat wormpje of als het meezat een deegje want er was niet zo veel te makken. Brasems werden op zuur gezet zodat er geen graad meer te vinden was. Zo werd de wekelijkse pot aangevuld met groente uit een weck potglas. Maar dat even terzijde. Snoekbaars heeft weinig tot geen graad als je die goed uitsnijd. Je kan ze natuurlijk gewoon in de koekenpan met boter bakken maar er is meer.

Zo kan het ook maar als ik ze zelf maak dan liever zonder deeg en alleen maar vis. De archide is ook wel pinda olie die heeft van zich zelf geen smaak heel warm opstoken tot walmen toe en dan de vis er droog in. Schroeit die gelijk mooi dicht en krijg je ook een hardere mooie bruine buitenkant.

De vis met peper, zout en sambal en soms een weinig knoflook is genoeg. Even laten zwemmen en klaar is Freek.

Ik vindt het ook leuk voor de visite bij de borrel naast kip ook een stukje vis te kunnen serveren. Smaakt je biertje veel beter.

Meestal is het in de archide olie met Vitoria frietjes dus maar gestoofd in de oven is meer werk met het schoonmaken van de groenten maar ook heerlijk vindt ik zelf. Je bent wel ff bezig maar dat kan niet fout gaan voor een leuke avond.

En snoekbaars op de huid dan is het wat meer tijd in steken om de vis te schubben te verwijderen maar ziet er wel mooier uit met uitserveren op tafel.

En dit is mijn favoriet op dat kibbelingetje na. Alleen dat rougtje is een dingetje. Daar moet je wel bij bliven.

Maar dit is wel heel goed te eten. Vis in de witte wijn met een boter-mosterd saus. Heerlijk dus.

En natuurlijk de goede aardappel voor de frietjes. Die zijn niet makkelijk te krijgen. Grote aardappels en onbewerkt. Krijg ik van Vismaatje Arie mijn geliefde Victoria’s als die worden gerooid op Voorne. Veel soorten uitgeprobeerd maar deze stelen de kroon. Die zijn heerlijk qua smaak maar de laatste kratjes waren uitgelopen. Toch wat te warm geworden onze opslag kast deze zomer onder het huis. Ze zijn puur natuur en niet gepoederd. Dan is het twee middagen schillen geblazen en voorbakken. Gaat goed hoor ze invriezen en later afbakken. Heerlijk blijven ze. Ik hoor geen klachten van mijn tafel genoten.